Indien whiplash-klachten ontstaan na een verkeersongeval bepaalt de whiplash-jurisprudentie dat in principe al vrij snel aangenomen mag worden dat deze klachten het gevolg zijn van het ongeval ook als er geen specifieke medische verklaring is voor de klachten. In een zaak die onlangs werd voorgelegd aan de rechtbank Amsterdam was de vraag of deze whiplash-regels naar analogie kunnen worden toegepast indien de klachten het gevolg zijn van een hondenbeet.
1. Whiplash-regels
In een eerdere uitspraak van de rechtbank Overijssel heeft de rechter geoordeeld dat indien sprake is van klachten die aanwezig, reëel, niet ingebeeld, niet voorgewend en niet overdreven zijn, aan het bewijs van causaal verband (het verband tussen oorzaak en gevolg) in geval van dergelijke klachten niet al te hoge eisen mogen worden gesteld.
Geen medische aantoonbare verklaring
Daarnaast bepaalde de rechter dat het ontbreken van een specifieke, medische aantoonbare verklaring voor de klachten niet aan het aannemen van een causaal verband in de weg staat. Indien dus sprake is van klachten die voorafgaande aan het ongeval niet bestonden, op zich door het ongeval verklaard kunnen worden en waarvoor een alternatieve oorzaak ontbreekt, zal bewijs van het causaal verband als geleverd kunnen worden beschouwd.
Elektrocutie
Deze whiplash-regels worden doorgaans toegepast bij voornamelijk verkeersongevallen waarbij whiplash-achtige klachten ontstaan vanwege een snelle slingerbeweging van het hoofd van voor naar achter. In deze zaak ging het echter niet om whiplash(-achtige) klachten maar om klachten naar aanleiding van elektrocutie. Omdat ook bij die klachten een objectieve medische onderbouwing ontbreekt zoals bij whiplash heeft de rechter in die zaak aansluiting gezocht bij de whiplash-regels.
Hondenbeet?
De vraag die in de Amsterdamse zaak aan de orde was, was of deze whiplash-regels dan ook naar analogie kunnen worden toegepast op klachten die het gevolg zijn van een hondenbeet.
2. Feiten
Verzoekster heeft als gevolg van een hondenbeet letsel opgelopen aan haar linkerhand. De verzekeraar van de tegenpartij heeft de aansprakelijkheid voor de hondenbeet erkend. Verzoekster verzoekt de rechtbank onder meer dat de rechtbank vaststelt dat zij klachten en beperkingen ervaart in haar linkerhand, -pols en –vingers die gezien moeten worden als het gevolg van de hondenbeet.
Causaal verband
Verzoekster verklaart verder dat voor het causaal verband geen specifieke medisch aantoonbare verklaring nodig is. Nu zij vóór de hondenbeet geen klachten had, een alternatieve traumatische oorzaak niet is genoemd en evenmin is gesteld dat de klachten ook zonder de hondenbeet zouden zijn opgetreden, staat vast dat deze klachten een direct gevolg zijn van de hondenbeet.
Whiplash-regels
Hiermee neemt verzoekster de whiplash-regels als uitgangspunt zoals deze doorgaans worden toegepast bij whiplash(-achtige) klachten naar aanleiding van een verkeersongeval of in bovengenoemd voorbeeld bij klachten na elektrocutie.
3. Verzekeraar
De verzekeraar van de tegenpartij vindt dat er geen sprake is van een causaal verband tussen de klachten of de beperkingen en de hondenbeet. Volgens de verzekeraar geldt de whiplash-jurisprudentie niet voor een hondenbeet. Het gaat immers om een hondenbeet en niet om whiplash-achtige klachten.
Alternatieve oorzaak
Bovendien is sprake van een alternatieve oorzaak die niet door de hondenbeet is ontstaan. Uit het klinisch onderzoek blijkt dat aandoeningen bestaan (tendovaginitis stenosans van digitus 1 en IP-1 artrose) die de beschreven pijnklachten en beperkingen geven. Het onderzoek geeft expliciet te kennen dat deze aandoening niet aan de hondenbeet is gerelateerd.
Geen objectieve afwijkingen
Verder zijn uit het onderzoek geen andere objectieve afwijkingen vastgesteld die door het ongeval zijn veroorzaakt. Het vermoeden dat mogelijk sprake is van klachten die wel het gevolg zijn van het ongeval, wordt volgens de verzekeraar niet bevestigd door het klinische onderzoek. Uit het expertiserapport kan derhalve geen causaal verband worden afgeleid, aldus de verzekeraar.
4. Whiplash-jurisprudentie toepasselijk?
De rechtbank Amsterdam stelt vast dat verzoekster een beroep doet op de whiplash-jurisprudentie nu zij aangeeft dat het causaal verband is gegeven doordat verzoekster vóór de hondenbeet geen klachten aan haar hand ervoer. Daarnaast stelt verzoekster dat een alternatieve oorzaak niet is gegeven en de klachten zonder de hondenbeet niet zouden zijn opgetreden.
Whiplash-regels niet van toepassing
De rechtbank laat het alternatief van de verzekeraar, IP-1 artrose, buiten beschouwing omdat verzoekster aangeeft dat haar klachten daarop geen betrekking hebben. De rechtbank komt echter wel tot de conclusie dat de regels voor whiplash niet doorgetrokken kunnen worden naar aansprakelijkheidskwesties voor dieren zoals in geval van een hondenbeet waarbij verzoekster als gevolg daarvan letsel heeft opgelopen aan haar hand. Volgens de rechter is dit anders dan een whiplash, waar vaak medisch ‘objectieve’ afwijkingen ontbreken.
Causaal verband niet bewezen
Het feit dat verzoekster momenteel klachten ervaart welke zij vóór de hondenbeet niet had, wordt door de rechter als onvoldoende aangemerkt om een causaal verband aan te nemen. De rechtbank is van mening dat indien die stelling ook hier zou opgaan, dat voor alle gevallen van letselschade zou kunnen gelden. Dit geldt te meer nu voor de klachten en beperkingen een alternatieve oorzaak kan worden gevonden, namelijk tendovaginitis stenosans van digitus 1. Dit betekent dat de stelplicht en bewijslast met betrekking tot het causaal verband op verzoekster rust.
Doorslaggevende factoren
Voor de rechter waren de volgende factoren van doorslaggevende betekenis:
- Het expertiserapport is niet stellig waardoor het niet tot bewijs kan dienen voor het standpunt van verzoekster dat haar klachten/beperkingen als gevolg van de hondenbeet zijn ontstaan en dat daarom sprake is van een causaal verband.
- Verzoekster was na een behandeling in het handencentrum volledig klachtenvrij en derhalve kon zij haar activiteiten hervatten. Dit was voor de rechter een extra aanwijzing dat de causale keten tussen de hondenbeet en de huidige klachten/beperkingen is verbroken en de klachten ook zeer goed mogelijk door een andere oorzaak kunnen zijn ontstaan.
5. Conclusie
Samenvattend kan worden gezegd dat de regels die voor whiplash-gevallen gelden niet toegepast kunnen worden in geval van een hondenbeet. Omdat de genoemde whiplash-regels niet gelden voor een hondenbeet heeft dit tot gevolg dat in deze, en andere zaken waarin het gaat om aansprakelijkheid voor dieren, steeds objectief aangetoond moet worden met een objectieve medische onderbouwing dat de klachten en beperkingen niet door iets anders kunnen zijn veroorzaakt dan de hondenbeet.
In dit geval vond de rechter het rapport van verzoekster niet overtuigend genoeg. Verder was er een alternatieve oorzaak voor de klachten die niet door de hondenbeet is ontstaan. Bovendien was ook doorslaggevend dat verzoekster een tijdje klachtenvrij was en daarna de klachten waren begonnen waar het hier om gaat. Dat is een extra aanwijzing dat die klachten een andere oorzaak zouden kunnen hebben.
Deze conclusie zou mogelijk niet anders zijn geweest indien de whiplash-regels wel toegepast zouden worden naar analogie in deze zaak. In dat geval zou namelijk vast komen te staan dat zij deze klachten voor de hondenbeet niet had, maar dat er wel een alternatieve oorzaak is. In dat geval zou immers niet voldaan zijn aan het derde criterium uit de whiplash-criteria:
- Er moet sprake zijn van klachten die aanwezig, reëel, niet ingebeeld, niet voorgewend en niet overdreven zijn.
- Aan het bewijs van causaal verband in geval van dergelijke klachten mogen niet al te hoge eisen worden gesteld.
- Het ontbreken van een specifieke, medische aantoonbare verklaring voor de klachten staat niet in de weg aan het aannemen van het causaal verband tussen het ongeval en de klachten. Dat betekent dat als er sprake is van klachten die vóór het ongeval niet bestonden, op zich door het ongeval verklaard kunnen worden en waarvoor een alternatieve oorzaak ontbreekt, bewijs van het causaal verband als geleverd kan worden beschouwd.
Ondanks dat het erop lijkt dat deze zaak hoe dan ook zou zijn verloren, is deze uitspraak wel van belang voor de rechtspraktijk omdat de rechter hier kennelijk een grens wil trekken aan het doortrekken van de whiplash-regels. Toepassing van de whiplash-regels maken de drempel om klachten en beperkingen aan een ongeval te verbinden namelijk erg laag. De rechter geeft ook expliciet aan dat als deze regels hier zouden worden toegepast dit ook zou moeten gelden voor alle gevallen van letselschade.
Bron(nen):
Meer informatie of hulp nodig?
Wat zijn de kosten?
Klik hier voor meer informatie over de wijze waarop uw advocaatkosten kunnen worden vergoed en welke betalingsmethoden ons kantoor hanteert.