Het komt vaak in echtscheidingen voor dat partijen afspraken niet nakomen omtrent de zorgregeling. Dit kan zeer schadelijk zijn voor de betrokken kinderen. Op 24 februari 2023 deed de rechtbank Midden-Nederland uitspraak in een zaak waarin de moeder de kinderen niet langer naar de vader liet gaan. In dit blog bespreken we deze zaak.
1. Wat was er aan de hand?
In deze zaak staan de volgende feiten centraal. Eiser (hierna: vader) en gedaagde (hierna: moeder) zijn gehuwd met elkaar geweest. In 2022 spreekt de rechtbank Midden-Nederland de echtscheiding uit. In 2023 is de echtscheiding ingeschreven in het register van de burgerlijke stand. Vanaf dat moment komt de echtscheiding volgens artikel 1:163 lid 1 Burgerlijk Wetboek daadwerkelijk tot stand.
Partijen hebben ook drie minderjarige kinderen samen. In de echtscheidingsbeschikking van 2022 is bepaald dat het eerste kind haar hoofdverblijfplaats bij de moeder zal hebben zonder dat er een zorgregeling met de vader is geregeld. Het tweede en derde kind zullen hun hoofdverblijf bij de vader hebben en eenmaal per twee weken bij de moeder verblijven.
1.1. Moeder geeft kinderen niet af
De moeder is het echter niet eens met het weinige contact dat ze krijgt met het tweede en derde kind. Zij weigert derhalve om de kinderen af te geven aan de vader. De vader heeft geen contact meer met het eerste kind sinds de echtscheiding. Alle kinderen verblijven sinds december 2022 bij de moeder.
1.2. Vader stapt naar de rechter
De vader stapt naar aanleiding van het voorgaande naar de voorzieningenrechter. Hij verzoekt de voorzieningenrechter primair om de moeder te veroordelen in het afgeven van de kinderen op straffe van een dwangsom. Ook wil hij een zorgregeling vaststellen met het eerste kind om het contact weer te herstellen en op te bouwen. Subsidiair, voor het geval het primaire verzoek wordt afgewezen, verzoekt hij om een zorgregeling met alle kinderen. De vader wil kennelijk het contact herstellen en opbouwen met alle kinderen. De moeder voert verweer.
1.3. Verzoeken van moeder
De moeder verzoekt de voorzieningenrechter om de tenuitvoerlegging van de beschikking van 2022 te schorsen, waaronder de beslissing dat de hoofdverblijfplaats van het tweede en derde kind bij de vader is. Daarnaast verzoekt zij om de twee kinderen aan haar toe te vertrouwen. De moeder wil ook de identiteitsbewijzen van kind twee en drie hebben en kinderalimentatie ontvangen als bijdrage voor de kosten van de verzorging en opvoeding van de kinderen. Ook de vader voert verweer hiertegen.
2. Het oordeel van de rechtbank
De voorzieningenrechter stelt allereerst vast dat deze zaak spoedeisend genoeg is dat de ‘gewone’ procedure (bodemprocedure) niet afgewacht kan worden. De voorzieningenrechter oordeelt dat het verzoek van de vader om kind twee en drie af te geven wordt toegewezen. De vorderingen van de moeder worden afgewezen.
2.1. Zorgelijke en complexe situatie
De voorzieningenrechter overweegt dat de ouders en de kinderen zich bevinden in een uitermate zorgelijke en complexe situatie. Deze situatie is tot stand gekomen door de relatiebreuk van de ouders. De vader heeft overspel gepleegd en de moeder is hier heel boos en verdrietig om. De voorzieningenrechter overweegt weliswaar dat zo’n reactie heel normaal en menselijk is, maar de moeder te lang in die extreme emoties is blijven hangen. Op zitting is gebleken dat de emoties van de moeder pathologische vormen aannemen.
De rechtbank overweegt verder dat de vader niet al te veel te verwijten valt, naast dat hij is vreemdgegaan en hier niet direct eerlijk over is geweest. Hij doet zijn best om goed voor de kinderen te zorgen en wil zijn relatie met de moeder als ouder van de kinderen herstellen.
Wat deze situatie zo zorgelijk en complex maakt, wordt ook meteen duidelijk gemaakt. De moeder richt volgens Veilig Thuis haar emoties op de kinderen en de kinderen maken zich zorgen om hun moeder. Door deze houding aan te nemen, wordt het de kinderen niet mogelijk gemaakt om contact met hun vader te hebben. De moeder geeft onder andere aan dat zij onbelemmerd voor de kinderen wil zorgen en dat de vader geen enkele rol zal spelen in de zorg van zijn kinderen.
2.2. Effect van de situatie op de kinderen
De voorzieningenrechter overweegt dat de moeder haar eigen emoties boven het belang van haar kinderen stelt en dat zij de kinderen hiermee belast en schaadt in hun ontwikkeling. De kinderen raken klem tussen de ouders. Veilig Thuis omschrijft dit als kindermishandeling in de vorm van emotionele verwaarlozing en psychisch geweld.
Om te kunnen overleven hebben de kinderen in deze ongezonde situatie gekozen voor de moeder en weigeren de vader te spreken. Er zijn door de GI (gecertificeerde instelling, die de ondertoezichtstelling uitvoert) verschillende pogingen gedaan om zorgregelingen vast te stellen omtrent kind twee en drie, maar deze zijn door de afkeer van de moeder tegenover de vader nooit voltooid.
2.3. Beslissing van de voorzieningenrechter
De voorzieningenrechter vindt het wegens het belang van de kinderen noodzakelijk dat de ouders de beschikking van 2022 nakomen. Het is heel schadelijk dat de kinderen geen contact meer hebben met de vader. De moeder zal de kinderen dus moeten afgeven aan de vader, op straffe van een dwangsom. De dwangsom is volgens de voorzieningenrechter noodzakelijk, aangezien de moeder de beschikking van 2022 niet zal nakomen zonder stimulans.
Wat betreft het eerste kind zal de GI een nieuwe zorgregeling moeten vaststellen met de vader. De moeder zal hieraan moeten meewerken. Uithuisplaatsing dreigt indien dit niet gebeurt. Het eerste kind zit enorm klem en de voorzieningenrechter geeft dus aan dat deze situatie zeer zorgelijk en schadelijk is voor het kind.
3. Conclusie
De voorzieningenrechter gaat dus mee met de verzoeken van de vader en wijst de verzoeken van de moeder af. In de overwegingen van de voorzieningenrechter staat een belangrijk punt centraal: het belang van de kinderen. Zo oordeelt de voorzieningenrechter dat het heel schadelijk is dat de kinderen geen contact meer hebben met hun vader.
De voorzieningenrechter overweegt als volgt: “De moeder kan zich niet verschuilen achter de weerzin van de kinderen, omdat zij die zelf heeft veroorzaakt.” De voorzieningenrechter vindt kennelijk dat de kinderen niet wezenlijk getroffen mogen worden door de echtscheiding van hun ouders. De voorzieningenrechter stelt zelfs voor dat de moeder hulpverlening zoekt, zodat zij weer de mentaal gezonde moeder wordt die de belangen van de kinderen voorop kan stellen.
Deze uitspraak van de voorzieningenrechter maakt duidelijk dat kinderen zich in een zorgelijke en complexe situatie kunnen bevinden bij echtscheidingen en dat de ouders, ondanks alle emoties, de taak hebben om de belangen van de kinderen voorop te stellen. Dit heeft tot doel dat zij niet klem komen te zitten tussen beide ouders en een gezonde persoonlijke ontwikkeling kunnen doormaken.
Herkent u deze situatie? Dan is het zeer raadzaam om eerst in gesprek te gaan met uw partner om het probleem op te lossen. Komt u er met uw partner niet uit? Dan is het raadzaam om rechtshulp te zoeken en een gespecialiseerde advocaat in te schakelen die u verder kan begeleiden.
Meer informatie of hulp nodig?
Wat zijn de kosten?
Klik hier voor meer informatie over de wijze waarop uw advocaatkosten kunnen worden vergoed en welke betalingsmethoden ons kantoor hanteert.