Kinderalimentatie in Marokko verzoeken onrechtmatig? | Advocatenkantoor El Hannouche B.V.

Kun je kinderalimentatie in Marokko verzoeken als de alimentatieplichtige vader en de kinderen in Nederland wonen? Als het aan het Gerechtshof Den Haag ligt dan kan een dergelijk verzoek onrechtmatig zijn tegenover de man waardoor dat niet ongestraft kan. In een uitspraak van het Gerechtshof Den Haag wordt de vrouw die een dergelijk verzoek had gedaan in Marokko veroordeeld tot het staken van die procedure in Marokko op last van een dwangsom waarbij zij bovendien de proceskosten diende te betalen van de man. We bespreken hierna eerst de verschillende tussen Nederlands en Marokkaans alimentatierecht en vervolgens de uitspraak van het Hof.

Volledig onderhoud tijdens huwelijk

Op het gebied van echtscheiding en de gevolgen die daaruit voorvloeien, verschilt het Nederlandse familierecht van het Marokkaans familierecht. Voornamelijk ten aanzien van de alimentatie zijn de verschillen opvallend. Overeenkomstig de Marokkaanse wet (Mudawwana) is de wettige vader verplicht zijn vrouw en kinderen te onderhouden tijdens het huwelijk. Dit geldt dus ook nadat een verzoek tot echtscheiding is ingediend totdat de echtscheiding definitief is. Hij alleen is dus verantwoordelijk voor onderhoud van zowel de vrouw als de kinderen tijdens het huwelijk terwijl in Nederland beide ouders in gelijke mate daarvoor verantwoordelijk zijn.

Kinderalimentatie na echtscheiding

De vrouw heeft na een uitgesproken echtscheiding echter geen recht op partneralimentatie. De man is daarentegen wel verplicht om aan de vrouw een vergoeding voor het onderhoud van de kinderen te betalen. Voor wat betreft de situatie na de echtscheiding kent het Marokkaanse recht in tegenstelling tot het Nederlandse recht dus uitsluitend een plicht tot betaling van kinderalimentatie en geen partneralimentatie.

Strenge regels

Het Marokkaanse recht kent bovendien strenge bepalingen ten aanzien van deze kinderalimentatie. De vader is onderhoudsplichtig voor zijn zoon die de leeftijd van 18 jaar nog niet heeft bereikt of zolang de zoon studeert tot hij de leeftijd van 25 jaar heeft bereikt (artikel 198 Mudawwana). Voor een dochter is de vader onderhoudsplichtig tot zij zichzelf kan onderhouden of totdat zij gehuwd is (artikel 198 Mudawwana). Jegens de kinderen die gehandicapt zijn of niet in staat zijn tot het verwerven van inkomsten blijft de vader altijd onderhoudsplichtig (artikel 198 Mudawwana). Het afkopen van kinderalimentatie is niet mogelijk. Indien de kinderalimentatie niet wordt voldaan zonder dat daar een gegronde reden voor is, kan daar als sanctie een gevangenisstraf op staan (artikel 202 Mudawwana).

Man is alimentatieplichtig

In beginsel geldt de alimentatieplicht in Nederland voor kinderen tot 21 jaar (artikel 1:395a BW). De alimentatieverplichting voor de kinderen kan op nihil worden gesteld indien de ouder niet genoeg inkomsten heeft. Denk hierbij aan een alimentatieplichtige ouder die in de schuldsanering zit. In zo een situatie ontbreekt de draagkracht. De hoogte van de kinderalimentatie is in Nederland dus afhankelijk van de draagkracht van de alimentatieplichtige. In Marokko gaat dit principe niet op. Ook een ouder met een laag inkomen blijft alimentatieplichtig.

Vrouw draagt soms bij

De verplichting tot levensonderhoud van kinderen rust in beginsel op de vader. Indien de vader niet in staat is om geheel of gedeeltelijk in het levensonderhoud van de kinderen te voorzien, en de moeder draagkrachtig is, dan rust de verplichting tot levensonderhoud voor het gedeelte waartoe de vader niet in staat is bij de moeder (artikel 199 Mudawwana). Het bijstandsniveau ligt in Marokko een stuk lager dan in Nederland. Het gevolg hiervan is dat sneller een verplichting bestaat tot betaling van kinderalimentatie in tegenstelling tot Nederland.

Nieuw verzoek in Marokko

Moeders kunnen het als oneerlijk beschouwen als de alimentatieverplichting in Nederland op nihil is gesteld of dreigt te worden gesteld. Immers de moeder draagt indien zij de hoofdverzorgster is wel bij in de kosten van de kinderen en de vader niet. Het is denkbaar dat dit de reden is waarom bij de Marokkaanse rechter regelmatig een (nieuw) verzoek tot vaststelling van de alimentatie wordt ingediend, zoals in bovengenoemde zaak aan de orde is.

Alimentatieverzoek Marokko onrechtmatig?

De Nederlandse rechter is in deze zaak tot de conclusie gekomen dat bij het indienen van een alimentatieverzoek bij een andere rechter, bijvoorbeeld die in Marokko, sprake kan zijn van misbruik van procesrecht. Het indienen van een alimentatieverzoek bij een buitenlandse rechter kan dan gekwalificeerd worden als onrechtmatig handelen jegens de andere ouder. In dit geval was sprake van een onrechtmatig handelen omdat de vrouw behoorde te weten dat de Nederlandse rechter bevoegd was om een uitspraak te doen over de alimentatie aangezien zowel de alimentatieplichtige vader alsook de kinderen in Nederland wonen. Zij had zich dan ook tot de Nederlandse rechter moeten wenden in plaats van de Marokkaanse rechter, aldus het Gerechtshof Den Haag.

Staking procedure en schadevergoeding

De vrouw had over de woonplaats van de man en kinderen bovendien onjuiste mededelingen gedaan richting de Marokkaanse rechtbank. De man lijdt volgens het Hof schade door deze procedure in Marokko in de vorm van kosten voor rechtsbijstand alsook reis- en verblijfkosten. Om deze reden wordt de vrouw veroordeeld om de procedure te staken en gestaakt te houden. De man heeft op grond van de regels van het aansprakelijkheidsrecht ook recht op vergoeding van zijn schade. Het Hof veroordeelt de vrouw in elk geval in de betaling van de proceskosten van de man die hij bij de rechtbank en het gerechtshof heeft gemaakt.

Tweede verzoek in Marokko?

In de praktijk komt het ook vaak voor dat een vrouw een verzoek doet in Marokko om alimentatie vast te laten stellen zelfs nadat een Nederlandse rechter zich hierover heeft uitgesproken terwijl de man en de kinderen in Nederland wonen. Dat betekent dat zowel de Nederlandse rechter alsook (later) de Marokkaanse rechter zich bevoegd acht om hierover een uitspraak te doen. Het lijkt er echter op dat op grond van bovenstaande uitgangspunten ook in een dergelijk geval sprake is van onrechtmatig handelen van de vrouw tegenover de man. Immers, de Nederlandse rechter heeft zich al uitgesproken over de alimentatie en rekening gehouden met de draagkracht van de man en de behoefte van de kinderen. De Nederlandse rechter is bovendien het meest geschikt om die beoordeling te maken omdat zowel de man als de kinderen in Nederland wonen.