Geen erkenning huwelijk bij huwelijksdwang | Advocatenkantoor El Hannouche B.V.

Op 19 april 2016 bepaalde het Gerechtshof Amsterdam dat een in Marokko gesloten huwelijk niet wordt erkend in Nederland. Als gevolg daarvan kon de door de man verzochte echtscheiding niet worden toegewezen. Maar ook de door de vrouw verzochte vernietiging van het huwelijk kon niet worden toegewezen nu er naar Nederlands recht geen rechtsgeldig huwelijk bestond. We zullen hierna kort bespreken wat hier aan de hand was.

Verzoek echtscheiding en vernietiging

De vraag waarvoor het gerechtshof zich zag gesteld, was of het in Marokko gesloten huwelijk erkend kon worden naar Nederlands recht. Deze vraag is van belang omdat de man de Nederlandse rechter om echtscheiding had verzocht. De echtscheiding was door de Nederlandse rechtbank toegewezen. De vrouw was hiertegen in beroep gegaan en had zelf verzocht om vernietiging van het huwelijk.

Erkenning vereist

Voor beide verzoeken is het van belang dat er een naar Nederlands recht rechtsgeldig huwelijk wordt vastgesteld zodat de rechter een oordeel kan geven over het verzoek tot echtscheiding en het verzoek tot vernietiging. Dit rechtsgeldige huwelijk kan alleen worden aangenomen als de Nederlandse rechter het in Marokko gesloten huwelijk erkent.

Wet tegengaan huwelijksdwang

Sinds 5 december 2015 is voor de erkenning van een buitenlands huwelijk de Wet tegengaan huwelijksdwang van belang. Deze wet bepaalt onder meer dat huwelijken die in het buitenland zijn gesloten niet langer in Nederland worden erkend indien een van de echtgenoten zijn toestemming daarvoor niet had gegeven tenzij deze uitdrukkelijk instemt met de erkenning van dat huwelijk (artikel 10:32 BW onder e).

Marokko: rechtsgeldig huwelijk

In dit geval was de vrouw ten tijde van het sluiten van het huwelijk in Marokko minderjarig. Om die reden was zij volgens Marokkaans recht niet zelf bevoegd om het huwelijk te sluiten. In haar plaats trad haar stiefvader als voogd, nu haar vader was overleden.

Hoewel strikt gezien haar halfbroer dit huwelijk had moeten sluiten, is het huwelijk naar Marokkaans recht wel rechtsgeldig, zo constateert ook het gerechtshof. Dat betekent dat de echtgenoten in ieder geval in Marokko de echtscheiding of de vernietiging van het huwelijk zouden kunnen verzoeken. De vraag is of dat ook in Nederland kan.

Nederland: geen rechtsgeldig huwelijk

Het gerechtshof stelt vast dat de vrouw niet met de erkenning van het huwelijk instemt. Verder stelt de vrouw dat zij ten tijde van het sluiten van het huwelijk niet vrijelijk haar toestemming tot het huwelijk had gegeven. Zo was zij destijds minderjarig en werd zij bovendien niet vertegenwoordigd door haar halfbroer, zoals de Marokkaanse wet voorschrijft, maar door haar stiefvader.

Omdat de vrouw haar toestemming niet had gegeven voor het huwelijk en zij ook niet instemt met de erkenning van het huwelijk concludeert het gerechtshof dat het in Marokko gesloten huwelijk niet kan worden erkend in Nederland.

Afwijzing echtscheiding en nietigverklaring

Omdat het huwelijk niet wordt erkend, wordt ook het verzoek tot echtscheiding van de man alsnog afgewezen. Immers, zonder rechtsgeldig huwelijk kan ook geen echtscheiding worden uitgesproken. Nu had de vrouw zelf verzocht om vernietiging van het huwelijk. Het was echter ook de vrouw die aangaf niet met de erkenning in te stemmen. Hierdoor is ook haar eigen verzoek afgewezen.

Het is goed mogelijk dat de vrouw de voorkeur geeft aan een echtscheidingsprocedure in Marokko en haar verzoek tot vernietiging slechts heeft gedaan voor het geval het gerechtshof het huwelijk wel zou erkennen. Al met al zijn beide echtgenoten aangewezen op een nieuwe procedure in Marokko.